اکثر ما روزانه برای انجام فعالیتهای کاری خود، ساعتها روی صندلی و پشت میز مینشینیم و تقریباً همه میدانیم که یک صندلی نامناسب تا چه حد میتواند به سلامتی کمر و گردن ما آسیبهای جدی وارد کند. علاوه بر این، نشستن طولانیمدت روی صندلیهای غیراستاندارد باعث کاهش بهرهوری کار شما نیز میشود. از این رو انتخاب صندلیهایی با طراحی ارگونومی بسیار اهمیت دارد. ما در این مقاله به شما خواهیم گفت که صندلی ارگونومی چیست و از چه استانداردهایی پیروی میکند. اگر تا به حال با مفهوم ارگونومی بودن صندلیها آشنا نشدهاید، تا انتها با ما همراه شوید.
صندلی ارگونومی چیست؟
یکی از شاخههای مهم علم مهندسی، مبحث ارگونومی یا به انگلیسی Ergonomic است که طراحی ابزار و وسایل ایمن، به منظور حفظ سلامت جسمانی بدن انسان را دنبال میکند. برای مثال یک صندلی ارگونومی بهگونهای ساخته میشود که با حمایت صحیح از اندامهای مختلف بدن انسان، از آسیب رسیدن به او جلوگیری کند. همچنین استاندارد صندلی ارگونومی در هنگام نشستن به شما کمک میکند که اندامتان در صحیحترین موقعیت قرار بگیرد تا بتوانید ساعتها بدون هیچ مشکلی به انجام فعالیتهای کاری خود بپردازید. درست است که ظاهر و جنس صندلی نیز از پارامترهای مهمی هستند که در هنگام خرید باید به آنها توجه کنید؛ اما ارگونومیک بودن و حفظ سلامتی، از اصلیترین ویژگیهای یک صندلی خوب به شمار میرود.
ویژگیهای صندلی ارگونومی
حال که متوجه شدیم صندلی ارگونومی چیست، بهتر است با ویژگیهای این مدل صندلی نیز آشنا شویم. از آن جهت که صندلیهای ارگونومی بر پایه دانش و تکنولوژی روز ساخته میشوند، نشستن روی آنها برای انجام کارهای طولانیمدت، بسیار راحت است و حس خوبی را در وجود کاربران القا میکند. این صندلیها بدن انسان را با نشستنهای طولانی، مطابقت میدهد. در ادامه شما را با ویژگیهای این نوع صندلیها آشنا میکنیم:
-
امکان تنظیم کردن عمق نشیمنگاه
یک صندلی مناسب از زانوهای شما در برابر آسیبهای خطرناک محافظت میکند. استاندارد صندلی ارگونومی در رابطه با عمق نشیمنگاه به این صورت است که از پشت زانوی شما تا لبه صندلی باید یک فاصله 2 تا 3 انگشتی باشد تا فشاری بر روی زانوها وارد نشود. برای مثال در افراد قدبلند که طول رانهای بلندی دارند، لازم است تا نشیمنگاه صندلی عمق بیشتری داشته باشد؛ اما در افراد با قدکوتاه، این عمق کمتر است. شما با خرید صندلیهای ارگونومیک میتوانید از قابلیت تنظیم کردن نشیمنگاه بهرهمند شوید.
-
قابلیت تنظیم کردن ارتفاع
در صندلیهای ارگونومیک به دلیل متفاوت بودن طول قد افراد، امکان تنظیم ارتفاع قرار داده شده است تا هر فرد بتواند متناسب با قد خود و ارتفاع میز، شرایط راحتی را فراهم کند. مناسبترین ارتفاع برای صندلی، حالتی است که شما بتوانید پاهای خود را به صورت صاف روی زمین بگذارید.
-
پشتیبانی از کمر با قابلیت تنظیم
ستون فقرات در حالت طبیعی به شکل S است و بر اساس استاندارد صندلی ارگونومی باید از این شکل کمر پشتیبانی کند تا از وارد شدن فشار بیش از حد به گردن و ستون فقرات جلوگیری شود. پشتیبان کمر، قابلیت تنظیم شدن دارد تا هر فرد بر اساس آناتومی بدن خود آن را در بهترین وضعیت قرار دهد.
-
بهرهمندی از پایههای چرخان
داشتن پایههای چرخان در صندلیهای ارگونومیک، شرایط جابهجایی راحت برای دسترسی به بخشهای مختلف میز یا اتاق را در حالت نشسته برای شما فراهم میکند.
-
قابلیت تنظیم کردن پشتی
در صندلیهای ارگونومیک زاویه بین نشیمنگاه و پشتی صندلی بین 120 تا 130 درجه قابل تغییر است تا متناسب با شرایط فرد، فشار وارد به دیسکها و عضلات کمر را به حداقل برساند. توجه کنید که در صندلیهای معمولی زاویه بین پشتی و نشیمنگاه بین 90 تا 100 درجه است.
-
پشتی سر
پشتی سر با حمایت از سر و گردن شما، فشار را از روی این نواحی برمیدارد. هر زمانی که شما در قسمت سر یا گردن خود احساس ناراحتی داشته باشید، با کمک پشتی سر میتوانید برای مدتی به گردن خود استراحت دهید.
-
امکان تنظیم کردن شیب نشیمنگاه
با تنظیم شیب نشیمنگاه در صندلیهای ارگونومی میتوان کمک کرد تا لگن در وضعیت مناسب و طبیعی خود قرار بگیرد. یکی از مشکلاتی که اکثر کارمندان با آن مواجه هستند، انحرافات لگنی است که به دلیل قرارگیری در موقعیتهای نادرست نشستن بروز پیدا میکنند.
-
امکان تنظیم دستههای صندلی
از دیگر ویژگیهای مهم صندلیهای ارگونومی میتوان به قابلیت تنظیم کردن ارتفاع دستههای آنها اشاره کرد. زمانی که آرنجها در وضعیت مناسبی قرار بگیرند، تا حد ممکن فشار از روی بالاتنه شما برداشته میشود و با قرارگیری بدن در یک وضعیت مناسب، کاربران آرامش و سبکی را در شانههای خود احساس میکنند.
-
جنس باکیفیت
موادی که برای ساخت صندلیهای ارگونومیک به کار برده میشوند، مرغوبیت و کیفیت بالایی دارند تا از همه نظر سلامت کاربران را تضمین کنند. برای مثال جنس رویه این صندلیها بهگونهای است که از تعرق بیش از اندازه جلوگیری میکند و شستشوی صندلی اداری برایتان راحت تر خواهد بود.
استاندارد صندلی ارگونومی
بعد از اینکه توضیح دادیم صندلی ارگونومی چیست و چه ویژگیهایی دارد، لازم است تا با استانداردهای آن آشنا شویم. استانداردهایی که در ساخت صندلیها بهکاربرده میشود تا طراحی ارگونومی داشته باشند، از قرار زیر است:
- ارتفاع صندلی ارگونومی بین 41 تا 52 سانتیمتر متغیر است.
- تشک صندلی، ضخامتی بین 4 تا 5 سانتیمتر دارد.
- طول و عرض نشیمنگاه از 40 تا 48 سانتیمتر متغیر است.
- باید قسمت جلویی تشک صندلی گرد باشد و لبههای بیرونی آن به اندازه کافی نرم باشند.
- جنس رویه صندلی قابلیت تنفس داشته باشد.
- زاویه بین تشک و پشتی صندلی از 95 تا 130 درجه قابل تغییر است.
- کفی صندلی، شیبی بین 5 تا 15 درجه متمایل به جلو دارد و در سمت عقب از یک شیب 5 درجهای برخوردار است.
- در قسمت پایه صندلی برای جابهجایی و چرخش راحت، 5 چرخ قرار میدهند.
مزایای صندلی ارگونومی
برای درک بهتر مزایای صندلی ارگونومی تنها لازم است یک روز کاری خود را به جای استفاده از صندلیهای معمولی، به استفاده از یک صندلی ارگونومیک اختصاص دهید. در پایان ساعت کاری خود، حتماً متوجه مزایای این صندلیها میشوید. مزایای زیادی میتوان برای صندلیهای ارگونومیک در نظر گرفت که مهمترین آنها عبارتند از:
-
حفظ سلامت جسمانی و کاهش دردها
اکثر کارمندان و افرادی که لازم است ساعتها پشت میز بنشینند، از کمردرد و گردن درد شکایت میکنند و زمانی که از صندلیهای نامناسب و غیراستاندارد در طولانیمدت استفاده شود، این دردها نمایان خواهند شد. با خرید یک صندلی ارگونومیک تا حد زیادی میتوانید دردهای نواحی گردن و کمر خود را کاهش دهید و از بروز مشکلات جدیتر در آینده جلوگیری کنید.
-
افزایش راندمان کاری
زمانی که نحوه نشستن شما در هنگام کار کردن بر اساس استانداردهای تعریفشده باشد، دیگر دچار خستگیهای زودهنگام و احساس درد در قسمتهای مختلف بدن نمیشوید و درنتیجه با آسایش و راحتی بیشتری به فعالیتهایتان میپردازید و به دنبال آن بهرهوری کاری خود را نیز افزایش میدهید.
-
قابلیت تنظیم کردن بخشهای مختلف
از مهمترین اصول مربوط به استاندارد صندلی ارگونومی میتوان به تنظیم کردن بخشهای مختلف آن اشاره کرد. یک صندلی ارگونومیک قابلیت تطابق با بدن افراد مختلف را از طریق تنظیم کردن ارتفاع، نشیمنگاه، پشتی صندلی، عمق و دستههای خود دارد تا بهترین موقعیت را برای نشستن افراد مختلف فراهم کند.
-
پشتیبانی کامل از تمام قسمتهای بدن در هنگام نشستن
زمانی که شما از صندلیهای معمولی استفاده میکنید، بدنتان روبهجلو خم شده و بعد از مدتی از شکل طبیعی خود، خارج میشود. با کمک یک صندلی ارگونومی دیگر شاهد اینگونه مشکلات نخواهید بود؛ زیرا این نوع صندلی تمام بخشهای بدن شما را حمایت میکند.
راههای تشخیص صندلی ارگونومی
با توجه به آنچه در بخش استاندارد صندلی ارگونومی گفته شد، شما میتوانید هنگام خرید، این نوع صندلی را از صندلیهای معمولی تشخیص دهید. صندلیهای ارگونومیک از قابلیت تنظیم کردن بخشهای مختلف بهره بردهاند تا متناسب با بدن شما تطابق پیدا کنند؛ نشیمنگاه و پشتی بسیار نرمی دارند و راحتی و آسودگی کامل را در هنگام کار کردن برایتان فراهم میکنند. به وجود پایههای چرخان این مدل صندلی توجه کنید. جنس رویه صندلی از تعرق بیش از حد جلوگیری میکند. علاوه بر این، داشتن پشتی سر، از ویژگیهای یک صندلی ارگونومیک است که در صندلیهای معمولی دیده نمیشود.
سخن آخر
ما در این مقاله توضیح دادیم که صندلی ارگونومی چیست و از چه ویژگیهایی برخوردار است. بر اساس آنچه در بخش استاندارد صندلی ارگونومی و مزایای آن گفته شد، شما با خرید این نوع صندلی اداری تا حد زیادی از دردهای ارتوپدی و آسیبهای جدی در دوران میانسالی و پیری در امان خواهید بود. علاوه بر حفظ سلامتی، میتوان افزایش بهرهوری را نیز در هنگام استفاده از صندلیهای ارگونومیک، انتظار داشت.