در فضاهای کاری مختلف، به‌خصوص در اداره‌ها و شرکت‌ها اکثر افراد نیاز دارند تا برای انجام فعالیت‌های خود، ساعت‌ها پشت میز و روی صندلی بنشینند. در این راستا، برخی از افراد به دلیل طرز نشستن اشتباه بر روی صندلی و عدم رعایت برخی از نکات، در نواحی گردن و کمر خود دچار مشکل می‌شوند. از طرفی، درست است که استفاده از میز و صندلی‌های ارگونومی در سلامت افراد تاثیر به‌سزایی دارد؛ اما نحوه درست نشستن بر روی صندلی نیز مهم است تا فرد به مشکلاتی مانند گرفتگی عضلات، کمر درد، زانو درد و مواردی از این دست، دچار نشود. دلیل اهمیت این موضوع به قدری است که ما قصد داریم تا در ادامه شما را با اصول مربوط به صحیح نشستن آشنا کنیم.
آسیب‌های بلند مدت نشستن اشتباه
برخی از افراد هنگام انجام فعالیت پشت میز، آگاهی خود را نسبت به نحوه درست نشستن بر روی صندلی از دست می‌دهند و تمام حواسشان روی کار متمرکز می‌شود. این افراد شاید در ابتدا متوجه آسیب‌های وارده به بدن، ناشی از نشستن‌های اشتباه نباشند؛ اما به طور قطع، در طولانی‌مدت به دردهای شدید و مزمنی گرفتار می‌شوند که با افزایش سن نیز اثرات آن‌ها بیشتر و دردناک‌تر خواهد شد. تحقیقات صورت گرفته در این زمینه، نشان داده که بیشتر دردهای عضلانی ناشی از عدم رعایت کردن اصول صحیح در هنگام نشستن است؛ همچنین نداشتن تعادل بین کار و استراحت نیز در بروز این مشکلات تاثیر دارد. از جمله مهم‌ترین آسیب‌های نشستن اشتباه طولانی‌مدت عبارتند از:
- عملکرد نامناسب گردش خون
- التهابات مفصلی
- ایجاد ضعف در استخوانها
- انباشته شدن چربی در بدن و چاقی
- از کار افتادگی
- دردهای عضلانی مانند زانودرد، کمردرد، سردرد، دیسک کمر و درد دنبالچه
در کنار تمام مواردی که در بالا ذکر شد، احساس خستگی زودرس، کاهش راندمان کاری، عدم رضایت مدیران از فعالیت شما و افسردگی از دیگر آسیب‌هایی است که می‌توان به علت نشستن غلط نام برد.
برای راهنمای انتخاب صندلی کارمندی این مقاله رو مطالعه کنید.
اثرات طرز صحیح نشستن بر سلامت افراد
از اهمیت ستون فقرات در حفظ سلامتی بدن نمی‌توان چشم‌پوشی کرد و بیشتر دردهای عضلانی ناشی از خارج شدن ستون فقرات از فرم طبیعی خود است. بخش زیادی از سلامت این عضو مهم بدن ما، به نحوه درست نشستن روی صندلی مربوط می‌شود. اگر شما تمام اصول مربوط به طرز صحیح نشستن را رعایت کنید، تا حد زیادی می‌توانید تضمین‌کننده سلامت خود باشید. از جمله اثرات طرز صحیح نشستن بر سلامت افراد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- با صحیح نشستن تمام عضلات بدن در جای مناسب خود قرار می‌گیرند و در نتیجه زیبایی فیزیکی و ظاهری شما حفظ می‌شود.
- با نشستن صحیح، فشاری ستون فقرات شما را تهدید نمی‌کند و گویی این بخش بدن در حالت استراحت قرار دارد.
- جریان گردش خون، بهبود پیدا می‌کند.
- سلامتی استخوان‌های بدن در طولانی مدت حفظ می‌شود و درمعرض سایش و التهاب قرار نمی‌گیرد.
- با نشستن صحیح، عملکرد دستگاه عصبی شما در حالت بهینه است.
- میزان بهره‌وری جسمی در هنگام کار کردن، بالا می‌رود.
- با قرارگیری عضلات در وضعیت مناسب، انرژی مورد نیاز بدن کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه خستگی زودرس اتفاق نمی‌افتد.
- با قرارگیری بدن در فرم طبیعی، دردهای مفاصل و عضلانی بروز پیدا نمی‌کنند.
بهترین زاویه نشستن برای انجام کار
امروزه اغلب کارمندان کارهای خود را با کامپیوتر یا لپ‌تاپ انجام می‌دهند و کم‌تر نیاز دارند تا به برگه یا دفتر خود نگاهی بیندازند. از این رو، یکی از موارد مربوط به نحوه درست نشستن بر روی صندلی، به فاصله بین صفحه‌نمایش و چشم مربوط می‌شود. البته اندازه صفحه‌نمایش در مقدار این فاصله، موثر است؛ اما در حالت کلی بهترین فاصله‌ای که برآورده شده، اندازه‌ای برابر با 70 سانتی‌متر دارد.
بهترین زاویه نشستن برای انجام کارها روی صندلی تحت تاثیر عواملی مانند نوع صندلی، قد فرد و نوع فعالیتی که انجام می‌دهد، قرار دارد. با در نظر گرفتن این موارد و درحالت کلی، برای داشتن بهترین پوزیشن نشستن باید از قواعد زیر پیروی کنید:
- بین صندلی و پشت زانوی خود، فاصله کوچکی را قرار دهید.
- زانوها از مچ پا جلوتر نزنند.
- کف پاهای خود را به صورت صاف روی زمین یا روی یک زیرپایی قرار دهید.
- شانه‌های خود را شل کنید.
- بازوها را در موقعیت L از بدن قرار دهید.
- ساعد و زانو باید موازی با یکدیگر و همین‌طور موازی با زمین باشند.
- زانوها باید با باسن همتراز باشند یا پایین‌تر از باسن قرار گیرند.
با پیروی از نکات بالا می‌توانید فشار را تا حد ممکن از روی عضلات خود بردارید. اگر نیاز دارید تا تمام مدت فعالیت خود را به کار کردن با رایانه اختصاص دهید، بهتر است که زاویه‌های زیر را برای رسیدن به بهترین موقعیت نشستن در نظر داشته باشید:
- چشم‌ها در فاصله‌ای بین 40 تا 75 سانتی‌متر از مانیتور قرار گیرند.
- صندلی، ارتفاعی بین 38 تا 55 سانتی‌متر داشته باشد.
- انگشتان دست با شکم در زاویه‌ای بین 90 تا 100 درجه باشند.
- زاویه قرارگیری زانو نسبت به ران برابر با 90 درجه باشد. این زاویه باید برای بازوها و ساعد نیز رعایت شود.
- میزی که از آن استفاده می‌کنید، ارتفاعی بین 72 تا 75 سانتی‌متر داشته باشد.
- حداقل مقدار زاویه 20 درجه برای زاویه نگاه شما از بالاترین قسمت مانیتور تا پایین‌ترین قسمت آن، مناسب است.
نقش صندلی ارگونومی در اصلاح نشستن افراد
در هنگام کار کردن، داشتن تمرکز هم‌زمان بر روی فعالیت‌ها و همین‌طور بر روی اصول صحیح نشستن، برای کارمندان کار دشواری است. زمانی که شما از صندلی‌های معمولی استفاده می‌کنید و غرق کار می‌شوید، احتمال خارج شدن از موقعیت صحیح نشستن افزایش پیدا می‌کند؛ اما با استفاده از صندلی‌های ارگونومی این احتمال به صفر می‌رسد.
این نوع صندلی‌ها براساس استاندارد صندلی ارگونومی طراحی می‌شود تا وضعیت بدن افراد را بهبود می‌بخشد و همین‌طور از تمام قسمت‌های بدن آن‌ها حمایت می‌کند. شما با استفاده از یک صندلی ارگونومی و آگاهی از اصول مربوط به نحوه درست نشستن بر روی صندلی، می‌توانید بهره‌وری کاری خود را تا نزدیک به صد در صد برسانید. حمایت از ستون فقرات و قابلیت تنظیم ارتفاع، شیب تکیه‌گاه، عمق نشیمنگاه، ارتفاع دسته‌ها و زاویه بین تکیه‌گاه و نشیمنگاه از مزایای یک صندلی ارگونومیک است که باعث می‌شود تا هر فرد بر اساس شرایط فیزیکی بدن خود، بهترین تنظیمات ممکن را انجام دهد. با کمک یکی صندلی استاندارد شما می‌توانید تا حد زیادی خطر فشارهای وارده به ستون فقرات خود و دیگر مفاصل را خنثی کنید.
سخن آخر
همه ما می‌دانیم که کاهش بازه‌های زمانی فعالیت کارمندان و افزایش زمان‌های تفریح و استراحت برای آن‌ها تقریبا امری اجتناب‌ناپذیر است و نمی‌توان مدت زمانی که کارمندان نیاز دارند تا روی صندلی بنشینند را کاهش داد. از طرفی نشستن‌های طولانی‌مدت باعث بروز مشکلات جسمی زیادی در قسمت‌های کمر و گردن کارکنان می‌شود. در همین راستا، هنگام خرید تجهیزات اداری با داشتن آگاهی از اصول مربوط، مانند به نحوه درست نشستن بر روی صندلی و همین‌طور استفاده از صندلی‌های ارگونومیک تا حد زیادی می‌توان از بروز این مشکلات جلوگیری کرد. از این رو ما سعی کردیم تا در این مقاله به بررسی نکات مربوط به نحوه صحیح نشستن بپردازیم.
